Modlitwa Eucharystyczna
Centralną i kulminacyjną częścią całej akcji liturgicznej jest Modlitwa eucharystyczna. Jest to nic innego jak modlitwa dziękczynienia i uświęcenia (por. OWMR 54). Śmiało można rzec, iż jest ona sercem Mszy Świętej, bo bez niej cała msza nie miałaby najmniejszego sensu.
Centralną i kulminacyjną częścią całej akcji liturgicznej jest Modlitwa eucharystyczna. Jest to nic innego jak modlitwa dziękczynienia i uświęcenia (por. OWMR 54). Śmiało można rzec, iż jest ona sercem Mszy Świętej, bo bez niej cała msza nie miałaby najmniejszego sensu.
Modlitwa Eucharystyczna jest czasem zwana anaforą. Spotkałem się z dwiema możliwościami tłumaczenia tego słowa. Może ono oznaczać "dawać", "przynosić", "ofiarowywać"*. Inni wolą tłumaczyć je bardziej jako "w górę nieść" - ana forein**. Obie wersje bardzo dobitnie oddają sens modlitwy Eucharystycznej, w czasie której składamy Chrystusa w ofierze, a nasze modlitwy wznosimy do nieba, przed Boży tron.
Każda modlitwa eucharystyczna rozpoczyna się dziękczynieniem, które wyraża się w prefacji. Podczas niej kapłan w imieniu całego ludu wysławia Boga Ojca i dziękuje Mu za całe dzieło zbawienia. Prefacja rozpoczyna się dialogiem kapłana z wiernymi ("Pan z Wami", "W górę serca"...). Warto zatrzymać się tu nad słowami:
K: W górę serca
W: Wznosimy je do Pana
Kapłan wzywa lud, by wzniósł serca do Pana w modlitwie i dziękczynieniu, łaczy lud ze sobą w modlitwie zanoszonej wspólnie do Boga Ojca przez Jezusa Chrystusa. Celem modlitwy eucharystycznej jest zjednoczenie całego zgromadzenia z Chrystusem, by składając ofiarę głosić wielkie dzieła Boże.
Prefacja kończy się aklamacją "Święty, Święty, Święty (...)", w czasie której łączymy się z mocami niebios.
Po aklamacji następuje epikleza (gr. epiklesis - wzywanie na) - to specjalne wezwanie, przez które Kościół prosi Boga, aby dary złożone w ofierze (chleb i wino) zostały konsekrowane (zamieniły się w Ciało i Krew Chrystusa).
Dalej kapłan opowiada o ustanowieniu Eucharystii ("On to w dzień przed męką, wziął chleb w swoje święte i czcigodne ręce, podniósł oczy ku niebu, do Ciebie, Boga, swojego Ojca wszechmogącego, i dzięki Tobie składając, błogosławił, łamał i rozdawał swoim uczniom"). Zaraz potem kapłan starannie wypowiada słowa konsekracji, które opierają się na Słowach samego Chrystusa:
"Bierzcie i jedzcie z tego wszyscy:
To jest bowiem Ciało moje,
które za was będzie wydane."
"Bierzcie i pijcie z niego wszyscy:
To jest bowiem kielich Krwi mojej
nowego i wiecznego przymierza,
która za was i za wielu będzie wylana
na odpuszczenie grzechów.
To czyńcie na moją pamiątkę."
Przez słowa i czynności Chrystusa spełnia się ofiara, którą Chrystus ustanowił w czasie Ostatniej Wieczerzy. To wtedy złożył w ofierze swoje Ciało i Krew pod postaciami chleba i wina i dał je Apostołom jako pokarm i napój. Dał im też polecenie, aby nieustannie odnawiali to misterium.
Po przeistoczeniu mamy aklamację, czyli odpowiedź zgromadzonych, w której wyznajemy wiarę, że Chrystus umarł i zmartwychwstał oraz oczekujemy Jego chwalebnego przyjścia na końcu czasów. Aklamację można nazwać okrzykiem zachwytu - wszyscy wierni wyrażają podziw dla Boga, który na ich oczach dokonał cudu przemiany chleba w Ciało Pańskie i wina w Krew, a także dziękują za otrzymane zbawienie.
Następna część to anamneza (gr. anamnesis - pamiątka, wspomnienie) - Kościół celebruje Eucharystię (składa Ojcu żywą i świętą ofiarę), wspomina przy tym zbawczą Mękę Chrystusa, Jego chwalebne Zmartwychwstanie i Wniebowstąpienie oraz oczekuje Jego powtórnego przyjścia (por. III Modlitwa eucharystyczna).
Poprzez modlitwy wstawiennicze (kolejny element mszy świętej) wyraża się, że Eucharystię sprawuje się w łączności z całym Kościołem w niebie i na ziemi. Ofiarę składa się za wszystkich zarówno żywych jak i umarłych (którzy zostali wezwani do uczestnictwa w odkupieniu i zbawieniu dokonanym przez Ciało i Krew Chrystusa).
Modlitwę eucharystyczną kończy doksologia końcowa (gr. doxa - "chwała", logos - "słowo") - celebrans podnosi patenę i kielich z Ciałem i Krwią Chrystusa, uwielbia Boga i składa Mu hołd za wszystko, czego dokonuje dla człowieka, do tego hołdu dołącza się całe zgromadzenie przez aklamację słowa "Amen". Doksologia wyraża prawdę fundamentalną dla pojmowania całej Eucharystii - nasza modlitwa i podejmowane przez nas ofiary miłe są Bogu tylko w łączności z Chrystusem, sami z siebie jesteśmy zbyt mali, aby dać Bogu coś, co byłoby godne Jego samego.
Bibliografia
Mszał Rzymski:
- OWMR 54 i 55
- Słowa konsekracji
- fragmenty I i III Modlitwy eucharystycznej
K: W górę serca
W: Wznosimy je do Pana
Kapłan wzywa lud, by wzniósł serca do Pana w modlitwie i dziękczynieniu, łaczy lud ze sobą w modlitwie zanoszonej wspólnie do Boga Ojca przez Jezusa Chrystusa. Celem modlitwy eucharystycznej jest zjednoczenie całego zgromadzenia z Chrystusem, by składając ofiarę głosić wielkie dzieła Boże.
Prefacja kończy się aklamacją "Święty, Święty, Święty (...)", w czasie której łączymy się z mocami niebios.
Po aklamacji następuje epikleza (gr. epiklesis - wzywanie na) - to specjalne wezwanie, przez które Kościół prosi Boga, aby dary złożone w ofierze (chleb i wino) zostały konsekrowane (zamieniły się w Ciało i Krew Chrystusa).
Dalej kapłan opowiada o ustanowieniu Eucharystii ("On to w dzień przed męką, wziął chleb w swoje święte i czcigodne ręce, podniósł oczy ku niebu, do Ciebie, Boga, swojego Ojca wszechmogącego, i dzięki Tobie składając, błogosławił, łamał i rozdawał swoim uczniom"). Zaraz potem kapłan starannie wypowiada słowa konsekracji, które opierają się na Słowach samego Chrystusa:
"Bierzcie i jedzcie z tego wszyscy:
To jest bowiem Ciało moje,
które za was będzie wydane."
"Bierzcie i pijcie z niego wszyscy:
To jest bowiem kielich Krwi mojej
nowego i wiecznego przymierza,
która za was i za wielu będzie wylana
na odpuszczenie grzechów.
To czyńcie na moją pamiątkę."
Przez słowa i czynności Chrystusa spełnia się ofiara, którą Chrystus ustanowił w czasie Ostatniej Wieczerzy. To wtedy złożył w ofierze swoje Ciało i Krew pod postaciami chleba i wina i dał je Apostołom jako pokarm i napój. Dał im też polecenie, aby nieustannie odnawiali to misterium.
Po przeistoczeniu mamy aklamację, czyli odpowiedź zgromadzonych, w której wyznajemy wiarę, że Chrystus umarł i zmartwychwstał oraz oczekujemy Jego chwalebnego przyjścia na końcu czasów. Aklamację można nazwać okrzykiem zachwytu - wszyscy wierni wyrażają podziw dla Boga, który na ich oczach dokonał cudu przemiany chleba w Ciało Pańskie i wina w Krew, a także dziękują za otrzymane zbawienie.
Następna część to anamneza (gr. anamnesis - pamiątka, wspomnienie) - Kościół celebruje Eucharystię (składa Ojcu żywą i świętą ofiarę), wspomina przy tym zbawczą Mękę Chrystusa, Jego chwalebne Zmartwychwstanie i Wniebowstąpienie oraz oczekuje Jego powtórnego przyjścia (por. III Modlitwa eucharystyczna).
Poprzez modlitwy wstawiennicze (kolejny element mszy świętej) wyraża się, że Eucharystię sprawuje się w łączności z całym Kościołem w niebie i na ziemi. Ofiarę składa się za wszystkich zarówno żywych jak i umarłych (którzy zostali wezwani do uczestnictwa w odkupieniu i zbawieniu dokonanym przez Ciało i Krew Chrystusa).
Modlitwę eucharystyczną kończy doksologia końcowa (gr. doxa - "chwała", logos - "słowo") - celebrans podnosi patenę i kielich z Ciałem i Krwią Chrystusa, uwielbia Boga i składa Mu hołd za wszystko, czego dokonuje dla człowieka, do tego hołdu dołącza się całe zgromadzenie przez aklamację słowa "Amen". Doksologia wyraża prawdę fundamentalną dla pojmowania całej Eucharystii - nasza modlitwa i podejmowane przez nas ofiary miłe są Bogu tylko w łączności z Chrystusem, sami z siebie jesteśmy zbyt mali, aby dać Bogu coś, co byłoby godne Jego samego.
Bibliografia
Mszał Rzymski:
- OWMR 54 i 55
- Słowa konsekracji
- fragmenty I i III Modlitwy eucharystycznej
*LINK
**LINK
Komentarze
Prześlij komentarz