Gdy Pan wstał od wieczerzy, nalał wody do miednicy i zaczął obmywać uczniom nogi; taki przykład im zostawił. (Por. J 13, 4.5.15)
Christi actio Christianis est lectio (Działanie Chrystusa jest lekcją dla chrześcijanina) - ta łacińska maksyma stanowi doskonały fundament do rozważenia pierwszej antyfony śpiewanej podczas obrzędu mandatum - obrzędu umywania nóg.
Przeanalizujmy tę antyfonę słowo po słowie. Już na początku powinno nas uderzyć słowo Pan. Nie tyle Jezus, nie tyle Chrystus, antyfona używa właśnie tego słowa - Pan (i jak mniemam używa go nieprzypadkowo). Połączmy to z kolejnymi słowami - wstał od wieczerzy. Wieczerza, przy której siedział, a właściwie, zgodnie ze zwyczajem, leżał, to wieczerza paschalna, wieczerza, w której Żydzi wspominają dzień wyzwolenia. Przy stole każdy szanujący się Hebrajczyk powinien wtedy leżeć, gdyż postawa leżąca jest postawą ludzi wolnych, postawą panów. Żydzi w noc paschalną zostali wybawieni z niewoli, dostali szansę na utworzenie własnego, w pełni niepodległego państwa, a więc świętowali w czasie tej uczty daną im wolność. Jezus, wstając od stołu zaczyna umywać uczniom nogi, a była to czynność, którą wykonywali jedynie niewolnicy, Jezus jednak nie gra roli niewolnika, gdyż, zwróćmy na to uwagę, niewolnicy nie mieli dostępu do stołów ich panów. Gdyby Jezus naprawdę chciał się wcielić w rolę niewolnika, nie zasiadłby do stołu razem z uczniami, tylko po cichutku posługiwał im gdzieś obok. Intuicja Jezusa idzie dalej - on jest niewolnikiem, będąc jednocześnie Panem. On jest niewolnikiem, zasiadając jednocześnie do uczty panów.
Ciekawe jest to, że Nadzwyczajna Forma Rytu Rzymskiego łączy tąż antyfonę z wersetem Psalmu 48 - wielki jest Pan i godzien wielkiej chwały, w mieście Boga naszego, na Jego świętej górze. Bardzo mocno podkreśla to, że ten Jezus, który właśnie obmywa uczniom nogi, jest tym potężnym i godnym wielkiej chwały Bogiem, którego w czasie Paschy wspominają Izraelici. Właśnie ten Bóg tak bardzo się uniża.
Chrystus więc daje nam wyraźny przykład tego, jak powinna wyglądać pojęta po chrześcijańsku władza, a także kapłaństwo, które Jezus przecież tego dnia także ustanowił. W obrzędzie mandatum znajduje wyraz zawarta w Ewangelii zasada, że im wyżej w hierarchii stoimy, tym bardziej powinniśmy służyć.
Wykonanie tej antyfony w języku polskim znaleźć można na stronie liturgia.pl: Pierwsza antyfona na obrzęd obmycia nóg po polsku
Komentarze
Prześlij komentarz